Stal zbrojeniowa i jej gatunki

W budownictwie stosuje się wiele gatunków stali, w zależności od rodzaju konstrukcji i przeznaczenia budynku. Niemal przy każdej konstrukcji wykorzystuje się stal zbrojeniową.

Stal zbrojeniowa jest nieodłącznym elementem każdej praktycznie budowy. Stosuje się ją m.in. w fundamentach a także na wieńcu dachowym. Żelazobeton, zwany potocznie „żelbetem” jest połączeniem prętów zbrojeniowych z betonem. Wykorzystanie takiego materiału sprawia, że konstrukcja jest odporna na znaczne obciążenia statyczne i dynamiczne, dają ponadto dużą swobodę w kształtowaniu elementów. Budynek stawiany z żelbetu jest ogniotrwały oraz posiada znaczną odporność na korozję.

W budownictwie najczęściej wykorzystuje się stal niskostopową, niestopową (niskowęglową), węglowo-manganową oraz węglową i staliwo.

Odpowiednia klasa i gatunek stali

Pręty zbrojeniowe są istotnym elementem wzmacniającym beton, który jest głównym budulcem stropów, belek, słupów czy płyt. Do produkcji prętów stosuje się określoną przez klasę i gatunek stal zbrojeniową według określonej normy. Ich rodzaj określany jest w każdym projekcie konstrukcji. W Polsce wyróżniamy pięć klas:

A-0 – pręty gładkie, które wykorzystuje się je przy konstrukcjach z niskiej jakości betonu.
A-I – pręty gładkie, różniące się od A-0 końcami pomalowanymi na czerwono lub w postaci pasa o szerokości 2 cm. Wykorzystywane głównie do elementów pomocniczych zbrojenia, m.in. strzemion, przewiązek.
A-II – pręty żebrowane, posiadające dwa żeberka podłużne, biegnące równolegle do długości pręta, a pomiędzy nimi wykonane są żeberka poprzeczne, biegnące wzdłuż linii skośnie. Stosowane jako zbrojenia nośne.
A-III – pręty żebrowane, posiadające jak A-II żeberka, jednak usytuowane w tzw. „jodełkę” i nachylone do żeber podłużnych z jednej strony pręta pod kątem 60 stopni. Wykorzystywane są do wykonania zbrojenia głównego.
A-IIIN – pręty żebrowane, które posiadają dodatkowo nawalcowane odcinki żeberek podłużnych między żeberkami poprzecznymi. Mają najwyższą klasę wytrzymałości dla elementów konstrukcyjnych.

Wszystkie produkowane pręty muszą uzyskać aprobatę techniczną AT.

Specjalnie oznakowane gatunki stali

W poszczególnych klasach można wyróżnić odpowiednie gatunki stali specjalnie oznaczone. I tak w klasie A-0 występuje stal gładka o oznakowaniu St05-b, klasa A-I to stal gładka St3SX-b, St3SY-b i PB 240, w klasie A-II wyróżniamy stal żebrowaną 18G2-b, 20G2Y-b, klasa A-III to stal żebrowana 25G2S, 34GS, RB400, RB400W, ostatnia klasa A-IIIN obejmuje stal żebrowaną o oznakowaniu 20G2VY, RB500, RB500W, St3-b-500, Bst500Kr, Bst500M, B500A, Bst500S, Bst500WR, B500B, B500SP.

W budownictwie najchętniej wykorzystuje się gatunki stali niestopowej St0S, St3 i St4, a najpopularniejsze to St3 i St4, które produkowane są w trzech odmianach: S, V, W, co odpowiada ich jakości i ma związek z mniejszą zawartością procentową węgla. Taką stal stosuje się w szerokiej grupie konstrukcji stalowych.